Czym jest mobbing?

Prowadzę obecnie spór, którego przedmiotem jest zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, powstałą na skutek stosowania wobec pracownika mobbingu. Zmobilizowało mnie to do opublikowania kolejnego, choć krótkiego i bez zagłębiania się w konkretne szczegóły,  artykułu w kancelaryjnym blogu. Tym razem trochę o mobbingu.

Pojęcie mobbingu, zdefiniowane w art. 94(3) Kodeksu pracy, nastręcza wielu kłopotów praktycznych. Dzieje się tak, gdyż jego legalna definicja posługuje się zwrotami o nieostrym zakresie. Zgodnie z powołanym powyżej przepisem mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Z cytowanej definicji można zatem wywnioskować, że mobbing to naganne, wrogie, nieetyczne zachowania (także zaniechania) o charakterze ciągłym, skierowane przeciwko pracownikowi, powodujące u niego poczucie upokorzenia, czy bezradności. W praktyce wiele zastrzeżeń budzi kwestia długotrwałości i uporczywości działań mobbera. Zgodzić należałoby się z poglądem, że zarówno kwestia długotrwałości,  jak i uporczywości zachowań powinna być rozpatrywana indywidualnie dla każdego przypadku, jakkolwiek zachowania te powinna cechować wielokrotność, czy systematyczność. Działania mobbera powinny jednocześnie prowadzić do poczucia zastraszania i beznadziejności sytuacji u pracownika. Działania mobbera nie muszą być skierowane do jednego konkretnego pracownika, lecz mogą dotyczyć grupy pracowników. 

W orzecznictwie wskazuje się jednocześnie, że mobbing to zachowania, które łącznie:

1. dotyczą pracownika lub są przeciwko niemu skierowane,
2. są uporczywe i długotrwałe,
3. wywołują u pracownika poczucie zaniżonej oceny przydatności zawodowej,
4. powodują lub mają na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika,
5. powodują izolowanie pracownika lub wyeliminowanie go z zespołu pracowników (wyrok SN z dnia 11.02.2014 r., sygn. akt I PK 165/13).