Prawa o charakterze osobistym, do których zalicza się autorskie prawa osobiste, nie podlegają dziedziczeniu. Rodzi się zatem pytanie co się dzieje z autorskimi prawami osobistymi twórcy po jego śmierci. Radca prawny z naszej kancelarii wyjaśnia.
Ochrona autorskich praw osobistych po śmierci twórcy
Autorskie prawa osobiste trwają nadal nawet po śmierci twórcy. Z tego względu przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewidują możliwość ich ochrony poprzez domaganie się:
1) zaniechania działania, które zagraża autorskim prawom osobistym,
2) usunięcia skutków dokonanego naruszenia autorskich praw osobistych,
3) zadośćuczynienia.
Kto może wystąpić z roszczeniami o ochronę autorskich praw osobistych?
Jak przyjął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 18 czerwca 2018 r., sygn.: V ACa 447/17 roszczenia o ochronę autorskich praw osobistych przysługują wyłącznie twórcy dzieła. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek - po śmierci twórcy, w razie braku jego odmiennej woli, z określonymi powyżej roszczeniami może wystąpić przede wszystkim jego małżonek. Gdyby także małżonek twórcy już nie żył, to uprawnienie to przechodzi na pozostałych członków rodziny. Należy pamiętać przed wystąpieniem z roszczeniami o ochronę autorskich praw osobistych, że ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych zawiera katalog osób legitymowanych przez co nie każdy członek rodziny będzie uprawniony do wystąpienia na drogę sądową.
Wykonywanie autorskich praw osobistych po śmierci twórcy
Przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewidują, że osoby legitymowane do wystąpieniami z roszczeniami o ochronę autorskich praw osobistych są także uprawnione do wykonywania tych praw. Oznacza to, że bliscy zmarłego twórcy mają możliwość decydowania o określonym postępowaniu z utworem (np. podjęcia decyzji o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności), a także do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.