+48 71 719 59 08Utwór pracowniczy - kto nabywa do niego prawa i czy pracownikowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie? Pracownicy często w ramach wykonywanej pracy tworzą różnego rodzaju utwory. Przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określają, komu przysługują prawa do utworu pracowniczego.
Utwór pracowniczy - kto nabywa prawa majątkowe?
Co do zasady, prawa majątkowe do utworów powstałych w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy nabywa pracodawca. W tym wpisie natomiast możesz sprawdzić czym jest uwtór - "Prawa autorskie - plagiat". Jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 09 lutego 2018 r., sygn.: III APa 27/17 strony umowy o pracę mogą także postanowić, że majątkowe prawa autorskie będą przysługiwały twórcy utworu, czyli pracownikowi.
1. Nie jest rozstrzygające dla kwestii zakwalifikowania utworu jako pracowniczego jego powstanie z wykorzystaniem pracowniczego sprzętu, materiałów pracodawcy, nabytych w miejscu pracy umiejętności czy w wyniku (technicznego, finansowego czy organizacyjnego) wsparcia przez pracodawcę. Do utworów pracowniczych mogą być zakwalifikowane także utwory wykonane sprzętem własnym twórcy, z wykorzystaniem jego materiałów. Dlatego przeprowadzanie dowodu na okoliczność jakim aparatem wykonano sporne zdjęcia nie jest uzasadnione. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia jest także przeprowadzanie dowodów na okoliczność kiedy i w jakim celu powód odbywał delegacje służbowe i żądanie oryginału polecenia wyjazdu służbowego, oraz ustalanie kiedy i jaki sprzęt powód wypożyczał.
2. Zakwalifikowanie utworu jako pracowniczego nie wymaga, aby na pracowniku ciążył wyraźnie wyartykułowany (w umowie o pracę czy też w innych aktach stanowiących źródło prawa pracy, np. opisie stanowiska pracy) obowiązek stworzenia spornego utworu, a nawet aby pracownik był wyraźnie zobowiązany do działalności twórczej. Istotne jest stwierdzenie, czy czynności, w wyniku których powstał utwór, mieściły się w zakresie obowiązków pracowniczych.
Tak uznał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20 czerwca 2018 r., sygn. akt V ACa 18/17
Utwór pracowniczy - czy pracownikowi przysługuje odrębne wynagrodzenie?
W przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie można znaleźć odpowiedzi na to pytanie. Z pomocą jednak przychodzi orzecznictwo, w którym stwierdzono, że pracownikowi nie przysługuje odrębne wynagrodzenie z tytułu stworzenia utworu pracowniczego oraz przekazania go pracodawcy (tak uznał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20 czerwca 2018 r., sygn.: V ACa 18/17).
Utwór pracowniczy - od jakiego momentu pracodawca nabywa majątkowe prawa autorskie?
Nabycie majątkowych praw autorskich do utworów pracowniczych następuje nie w momencie ich powstania, lecz w chwili przyjęcia ich przez pracodawcę. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie określa w jakiej formie pracodawca ma przyjąć utwór, przez co uznaje się, że możliwe jest także dorozumiane przyjęcie utworu pracowniczego np. poprzez przystąpienie pracodawcy do korzystania z utworu.
Czy majątkowe prawa autorskie mogą wrócić do pracownika?
Nawet w sytuacji, gdy pracodawca przyjmie utwór pracowniczy, to nie jest wykluczone, że majątkowe prawa autorskie wrócą do twórcy. Pracodawca musiałby jednak w określonym terminie nie przystąpić do rozpowszechniania utworu, mimo dodatkowego wezwania w tym zakresie skierowanego przez pracownika. Pracodawca może jednak się zabezpieczyć przed powrotem majątkowych praw autorskich do pracownika, regulując te kwestię w odpowiedni sposób w umowie o pracę.
