Wśród czynów nieuczciwej konkurencji określonych w ustawie, wyróżniona została tzw. sprzedaż lawinowa. Zasadniczo jest ona czynem tego rodzaju, jednakże istnieją wyjątki od tej reguły. W niniejszym artykule podejmiemy próbę analizy sprzedaży lawinowej pod kątem naruszenia uczciwej konkurencji oraz ewentualnych konsekwencji tego czynu.

Na czym polega sprzedaż lawinowa?

Sprzedaż lawinowa polega na proponowaniu nabywania towarów lub usług poprzez składanie nabywcom tych towarów lub usług obietnicy uzyskania korzyści materialnych w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takich samych transakcji, które to osoby uzyskałyby podobne korzyści materialne wskutek nakłonienia kolejnych osób do udziału w systemie. Aby zobrazować powyższy rodzaj sprzedaży, można posłużyć się przykładem. Sprzedawca oferuje kupującemu nabycie kosmetyków, zastrzegając przy tym, że kupujący uzyska korzyści materialne w postaci wynagrodzenia, w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takiej samej transakcji, na podobnych warunkach. Tworzy się w ten sposób łańcuch sprzedaży, w którym pierwotny sprzedający nie musi ciągle uczestniczyć, bowiem kupujący sami stają się sprzedawcami i oferują towary lub usługi kolejnym osobom.

Kiedy sprzedaż lawinowa nie jest czynem nieuczciwej konkurencji?

Przewidziany został wyjątek, według którego sprzedaż lawinowa nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji. Sprzedaż lawinowa nie jest nieuczciwa, jeżeli:

1) korzyści materialne uzyskiwane z uczestnictwa w systemie sprzedaży pochodzą ze środków uzyskiwanych z zakupu lub ze sprzedaży dóbr i usług po cenie, której wartość nie może rażąco przekraczać rzeczywistej wartości rynkowej tych dóbr i usług;

2) osoba rezygnująca z udziału w systemie sprzedaży ma prawo do odprzedaży organizatorowi systemu za co najmniej 90% ceny zakupu wszystkich nabytych od organizatora nadających się do sprzedaży towarów, materiałów informacyjno-instruktażowych, próbek towarów lub zestawów prezentacyjnych zakupionych w przeciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia rezygnacji organizatorowi systemu sprzedaży.

Powyższe warunki muszą zostać spełnione łącznie.

Odpowiedzialność za sprzedaż lawinową

Odpowiedzialność za powyższy czyn nieuczciwej konkurencji będzie ponosił inicjator sprzedaży lawinowej. Ponadto, czyn ten zagrożony jest odpowiedzialnością karną. Kto organizuje system sprzedaży lawinowej lub takim systemem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.