+48 71 719 59 08Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego sąd powinien zasądzić odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia. Co jednak oznacza wyrażenie „odpowiednia suma”? W jaki sposób sądy ją ustalają? Jaka powinna być wysokość zadośćuczynienia?
Kwestia ta rodzi wiele problemów. Podstawą przyznania zadośćuczynienia jest bowiem doznanie przez poszkodowanego szkody niemajątkowej. Ustalenie rozmiaru krzywdy ma podstawowe znaczenie dla określenia odpowiedniej sumy, która miałaby stanowić jej pieniężną kompensatę. Należy też zauważyć, że wysokość zadośćuczynienia jest ustalana w odmienny sposób od wysokości odszkodowania, a to z racji tego że ma na celu wyrównanie szkody niemajątkowej, a nie tej o charakterze majątkowym jak to ma miejsce w przypadku odszkodowania. Przepisy Kodeksu cywilnego nie określają schematu ustalenia wysokości zadośćuczynienia.
Zgodnie z poglądami wyrażanymi w orzecznictwie przy określeniu wysokości zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę wszelkie okoliczności indywidualne, związane z pokrzywdzonym, które mają wpływ na rozmiar doznanej przez niego krzywdy.
Sądy ustalając wysokość zadośćuczynienia kierują się w szczególności:
- cierpieniem i bólem poszkodowanego, co przede wszystkim przejawia się w konieczności znoszenia skutków zdarzenia w okresie bezpośrednio następującym po zdarzeniu, ale często także w kilka miesięcy lub lat poźniej;
- procesem rehabilitacji – długotrwałością leczenia, a zatem brakiem pełnej sprawności fizycznej umożliwiającej poszkodowanemu normalne funkcjonowanie. To z kolei przekłada się na niższy poziom życia w okresie po zdarzeniu, a często na konieczność udzielenia pomocy w wykonywaniu czynności codziennego życia;
- lękiem i dyskomfortem psychicznym, przykładowo przed jazdą samochodem występującym często w sytuacjach odniesienia obrażeń w wypadku samochodowym;
- poczuciem odrzucenia czy pogorszeniem relacji rodzinnych i towarzyskich;
- utratą zawodu – w przypadku wystąpienia naprawdę poważnych obrażeń, poszkodowany często nie ma możliwości wykonywania w dalszym ciągu swojego zawodu. Poza utratą zawodu, zwykle występują także mniej poważne konsekwencje w postaci bólu lub dyskomfortu związanego z wykonywaniem pracy spowodowanego doznanymi obrażeniami;
- pozbawieniem możliwości odczuwania przyjemności – sądy często rozpatrując sprawy o zadośćuczynienie porównują sposób życia poszkodowanego przed danym zdarzeniem i po nim, a zatem biorą pod uwagę takie okoliczności, jak brak możliwości uprawnienia sportu czy zajmowania się swoim hobby;
- wiekiem – osobom młodszym mogą być zasądzane wyższe kwoty, gdyż ze względu na ich wiek uszczerbek na zdrowiu wpływa w większym stopniu na ich życie. Z tą okolicznością ściśle należy rozpatrywać wystąpienie ewentualnych skutków zdarzenia w przyszłości;
- utratą szans na prowadzenie normalnego życia, tj. przykładowo brakiem możliwości posiadania dzieci lub niepełnosprawnością.
Jak widać, katalog okoliczności, które sąd bierze pod uwagę ustalając rozmiar krzywdy, a tym samym wysokość zadośćuczynienia jest naprawdę obszerny. Dlatego też odpowiedni opis krzywdy poszkodowanego i uwzględnienie wszystkich tych okoliczności może mieć duże znaczenie dla otrzymanej później kwoty z tytułu zadośćuczynienia.
